سفر پیش‌روِ سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، به پایتخت افغانستان، کابل، در حالی صورت می‌گیرد که سایه تهدیدات گروه تروریستی داعش بر آن سنگینی می‌کند. این سفر که برای یکشنبه برنامه‌ریزی شده است، نه تنها یک حرکت دیپلماتیک مهم برای ایران به شمار می‌آید بلکه در دنیای پرآشوب و پرتنش منطقه‌ای افغانستان، اهمیت ویژه‌ای دارد.

تهدیدات داعش و چالش‌های امنیتی

در حالی که عراقچی در این سفر قرار است با مقامات ارشد طالبان به رایزنی بپردازد، گروهک تروریستی داعش از تهدیدات علیه این سفر سخن به میان آورده است. داعش که در چند ماه اخیر در افغانستان به فعالیت‌های خود شدت بخشیده، در تلاش است تا ثابت کند همچنان توانایی ایجاد اختلال در امنیت داخلی این کشور را دارد. به رغم این تهدیدات، مقامات طالبان اعلام کرده‌اند که تمام تلاش خود را برای تأمین امنیت سفر وزیر خارجه ایران به کار خواهند بست. این در حالی است که طالبان به دلیل مشکلات امنیتی داخلی و فشارهای بین‌المللی همچنان در معرض چالش‌های مختلفی قرار دارد.

دیپلماسی ایران و تعامل با طالبان

سفر عراقچی به کابل در چارچوب دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران برای حفظ روابط مستحکم با همسایگان خود در پساکودتای طالبان است. ایران که در دوران پیشین نقش مهمی در حمایت از دولت‌های قبلی افغانستان و مقابله با گروه‌های تروریستی ایفا کرده بود، اکنون باید با واقعیت جدید طالبان در این کشور روبرو شود. سفر عراقچی به کابل در کنار سایر مقامات بین‌المللی که به افغانستان سفر کرده‌اند، می‌تواند در راستای ترسیم راه‌های جدید همکاری میان ایران و دولت طالبان صورت گیرد.

پیش‌تر شاهد سفرهایی از مقامات عالی‌رتبه از کشورهای مختلف مانند چین، روسیه، پاکستان و ترکمنستان به کابل بودیم. این سفرها نشان‌دهنده تلاش‌های این کشورها برای تاثیرگذاری بر تحولات داخلی افغانستان است. ایران نیز در این چارچوب، به‌ویژه با توجه به تهدیدات امنیتی موجود در افغانستان، نیاز دارد تا همزمان با حفظ منافع خود در افغانستان، مسیر همکاری و دیپلماسی با طالبان را پیش بگیرد.

چالش‌های فرامنطقه‌ای و روابط ایران با افغانستان

یکی از نکات جالب توجه در این سفر، حضور عراقچی در زمانی است که افغانستان به‌ویژه در معرض تهدیدات و تحرکات داعش قرار دارد. طی سال‌های اخیر، داعش در افغانستان تلاش کرده است تا با بهره‌گیری از نارضایتی‌های موجود در میان گروه‌های مختلف، نفوذ خود را در مناطق خاصی از کشور افزایش دهد. ایران به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای مهم، باید از تهدیدات داعش در همسایگی خود آگاه باشد و به دنبال ایجاد روابط دیپلماتیک سازنده با طالبان باشد تا از تشدید بحران امنیتی جلوگیری کند.

تجارب گذشته عراقچی و نقش او در سیاست خارجی ایران

سید عباس عراقچی که پیش از این به عنوان یکی از مقامات ارشد در امور بین‌الملل شناخته می‌شود، در سال‌های گذشته در مواقع حساس دیپلماتیک مانند مذاکرات هسته‌ای ایران و تعاملات با کشورهای عربی و غربی نقش‌آفرینی کرده است. این سفر به کابل نیز در واقع نمایانگر استراتژی دیپلماتیک ایران برای گسترش روابط با همسایگان در شرایط پیچیده کنونی است. عراقچی پیش از این در زمانی که تحرکات گروه‌های مسلح در سوریه در اوج خود قرار داشت، به دمشق سفر کرده و حتی در میان حملات رژیم صهیونیستی به لبنان، به بیروت سفر کرده بود.

جمع‌بندی

سفر عراقچی به کابل نشان‌دهنده اهمیت ویژه‌ای است که ایران برای روابط خود با افغانستان قائل است. در حالی که تهدیدات داعش و سایر چالش‌های امنیتی منطقه‌ای می‌توانند این سفر را پیچیده‌تر کنند، این سفر در نهایت می‌تواند زمینه‌ساز روابط دیپلماتیک جدیدی میان ایران و طالبان و حتی سایر کشورهای منطقه باشد. ایران باید در این شرایط به دنبال حفظ منافع خود در افغانستان باشد و در عین حال در ایجاد امنیت و ثبات در این کشور تلاش‌های خود را ادامه دهد.