با تشدید حملات هوایی ارتش اسرائیل علیه نقاط مختلف ایران اعم از مراکز نظامی و هسته‌ای، و واکنش‌های لفظی و عملی متقابل تهران، فضای بازار جهانی نفت به سرعت متلاطم شد و معامله‌گران بین‌المللی شاهد نوسانات کم‌سابقه‌ای بودند. این تحولات، چشم‌انداز تأمین انرژی در جهان را به شدت تیره کرده و امیدها به ثبات بازار را تحت تأثیر قرار داده است.

جهش قیمت نفت؛ رکوردهای جدید در میانه تنش‌ها

بر اساس داده‌ها و گزارش‌های تحلیلی بازارهای جهانی انرژی، بهای نفت برنت در واکنش به این تحولات تنها در یک روز تا ۱۲ درصد رشد کرد و به اوج ۷۸.۵ دلار در هر بشکه رسید. البته این رقم پس از آرام‌گرفتن نسبی معاملات، به حدود ۷۴ دلار کاهش یافت. از سوی دیگر شاخص نفت وست‌تگزاس اینترمدیت (WTI) آمریکا نزدیک به ۷ درصد افزایش پیدا کرد و تقریباً روی ۷۳ دلار تثبیت شد.

تنگه هرمز؛ شاهراهی تحت تاثیر

کارشناسان بازار نفت، اصلی‌ترین نگرانی فعلی را احتمال ایجاد محدودیت در تردد کشتی‌های نفتکش از تنگه حیاتی هرمز می‌دانند؛ مسیری که هر روز بین ۲۰ تا ۲۱ میلیون بشکه نفت خام را از خلیج فارس به مقاصد جهانی منتقل می‌کند. حتی مطرح شدن احتمال بسته شدن یا ناامن‌شدن این شاهراه حساس، تهدیدی جدی برای روند عرضه جهانی و سرآغازی برای افزایش شتابان نرخ نفت به شمار می‌آید.

زیرساخت‌های نفتی در تیررس بحران

در کنار ریسک‌های مربوط به مسیر انتقال، این نگرانی نیز وجود دارد که زیرساخت‌های نفتی ایران هدف حملات مستقیم قرار گیرند یا ایران در پاسخ متقابل، به تاسیسات نفتی کشورهای مجاور مثل عربستان سعودی، عراق یا امارات متحده عربی ضربه وارد کند. رخ دادن هر یک از این سناریوها می‌تواند موجب کمبود شدید عرضه و جهش غیرقابل پیش‌بینی قیمت نفت در بازارهای جهانی شود.

تحلیل بانک‌های سرمایه‌گذاری و چشم‌انداز قیمت‌ها

بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس بر این باور است که اگر تنش‌ها ادامه یابد و تنگه هرمز به خطر افتد، قیمت هر بشکه نفت می‌تواند از مرز ۱۰۰ دلار عبور کند. در همین حال تحلیلگران جی‌پی مورگان نیز هشدار داده‌اند که هرگونه گسترش دامنه درگیری‌ها پتانسیل صعود قیمت نفت تا سطح ۱۲۰ دلار را خواهد داشت. برخی تحلیل‌گران حتی سناریوهای بدبینانه‌تری را پیش رو دیده‌اند و عدد ۱۸۰ دلار برای هر بشکه را نیز دور از ذهن نمی‌دانند.

اما هنوز برخی معتقدند اگر دامنه درگیری‌ها محدود و صرفاً به عملیات موضعی خلاصه شود، بازار پس از مدتی به آرامش خواهد رسید و قیمت نفت دوباره به محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلار بازمی‌گردد.

ادامه‌دار بودن بحران؛ آینده مبهم طلای سیاه

شرایط فعلی با در نظر گرفتن عدم تمایل ایران به شرکت در مذاکرات مطرح‌شده و تأکید ارتش ایران بر انتقام‌جویی از رژیم اسرائیل، این گمانه را تقویت می‌کند که بحران همچنان ادامه‌دار باشد. در نتیجه، بازار نفت جهانی همچنان با فضای نگرانی، ترس و پیش‌بینی‌های متفاوت مواجه خواهد بود و روزهای پرتلاطمی را در پیش دارد.