مذاکرات ایران و آمریکا در ابوظبی: آیا امارات میانجی مناسب‌تری است؟

آغاز مذاکره ایران و آمریکا به میزبانی امارات؛ آیا ابوظبی میانجی بهتری است؟

تحولات جدید در روابط ایران و آمریکا، نقشی متفاوت برای امارات متحده عربی رقم زده است. گمانه‌زنی‌های اخیر حاکی از آن است که ابوظبی ممکن است میزبان مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده باشد؛ موضوعی که ابتکارش به نامه‌ای بازمی‌گردد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، به رهبر انقلاب اسلامی ایران ارسال کرده است. این نامه، که توسط انور قرقاش به تهران منتقل شد، محتوای قابل تأملی داشت و بخشی از آن، پیشنهاد مذاکره و بخش دیگر، هشدارهای تند بود.


امارات؛ نقش نوظهور در دیپلماسی منطقه‌ای

نامه ترامپ به ایران نه‌تنها حامل پیام‌های سیاسی، بلکه نشان‌دهنده جایگاه تازه‌ای برای امارات در میانجی‌گری میان کشورها بود. عبدالخالق عبدالله، استاد برجسته علوم سیاسی اماراتی، در این‌باره تأکید دارد که انتخاب امارات برای این نقش از سوی آمریکا، به اعتماد دو طرف به ابوظبی بازمی‌گردد.

از سوی دیگر، منابع ایرانی نیز ایده میانجی‌گری امارات را هنوز به‌طور قطعی تأیید یا رد نکرده‌اند. یک مقام سیاسی در تهران اظهار داشته است که پاسخ ایران به درخواست امارات، به زمانی بازمی‌گردد که تصمیم‌گیری درباره محتوای نامه ترامپ به سرانجام برسد. این مقام گفته است: «ما در حال بررسی تهدیدها و فرصت‌های این نامه هستیم تا پاسخی متناسب تهیه کنیم».


مطالبات ترامپ؛ فرصت یا تهدید؟

رسانه‌های مختلف محتوای نامه ترامپ به رهبر انقلاب را چنین توصیف کرده‌اند:

  1. پایان برنامه هسته‌ای ایران و توقف غنی‌سازی اورانیوم.
  2. توقف حمایت مالی و نظامی از گروه‌هایی مانند حزب‌الله و حشد الشعبی.
  3. ایجاد شرایط برای رفع تحریم‌ها در صورت پذیرش خواسته‌ها.

در نامه، همچنین تأکید شده ایران دو ماه فرصت دارد تا این شرایط را بپذیرد، در غیر این صورت، آمریکا به گزینه نظامی متوسل خواهد شد.

بر اساس گزارش‌ها، این نامه واکنش‌های متفاوتی دریافت کرده است. عباس عراقچی، وزیر خارجه پیشین ایران، ضمن انتقاد از لحن تهدیدآمیز نامه، گفته است: «در دل هر تهدید، فرصتی نهفته است و ما در حال بررسی دقیق این فرصت‌ها و تهدیدها هستیم».


ابوظبی در مقابل دیگر میانجی‌ها؛ چرا امارات؟

نقش میانجی‌گرایانه امارات نه‌تنها برای آمریکا، بلکه برای دیگر قدرت‌های منطقه‌ای نیز حائز اهمیت است. امارات به دلیل موقعیت اقتصادی و سیاسی مستحکم، توانایی تسهیل چنین مذاکراتی را دارد.

برخی تحلیلگران معتقدند امارات نسبت به کشورهای دیگر منطقه، مانند عمان یا قطر، جایگاه متمایزی دارد. این کشور در همکاری نزدیک با آمریکا و اسرائیل و همچنین پروژه کریدور هند-خاورمیانه-اروپا (آیمک)، موقعیت کلیدی در دیپلماسی منطقه‌ای به دست آورده است.

در همین حال، برخی کشورها مانند عربستان و روسیه نیز به‌عنوان گزینه‌های بالقوه میانجی مطرح هستند. اما ریاض در حال مذاکره با واشنگتن بر سر معامله‌ای بزرگ است که تحت آن، روابط خود با اسرائیل را عادی‌سازی می‌کند. مسکو نیز ممکن است از رابطه ایران-آمریکا به‌عنوان برگ برنده در مذاکرات خود با غرب درباره اوکراین بهره‌برداری کند.


آینده مذاکرات؛ گامی به سوی تغییر؟

با بررسی شرایط فعلی، هنوز مشخص نیست که آیا ایران و آمریکا در نهایت مذاکره خواهند کرد یا نه. ایران تأکید کرده که مذاکره مستقیم در شرایط فشار و تهدید را نمی‌پذیرد و تنها امکان مذاکرات غیرمستقیم را محتمل دانسته است. این در حالی است که تلاش امارات برای ایفای نقش میانجی، می‌تواند موقعیت منطقه‌ای این کشور را تقویت کند.

در نهایت، پرسش اساسی این است: آیا امارات می‌تواند در شرایط حساس منطقه‌ای میانجی‌گر قابل اعتمادتری باشد؟ یا اینکه همچنان باید منتظر بود تا نقش‌آفرینان دیگر، مسیر دیپلماسی را رقم بزنند؟


نتیجه‌گیری:
در شرایطی که ایران و آمریکا در برابر فشارهای سیاسی و اقتصادی به تصمیم‌گیری نزدیک می‌شوند، نقش امارات متحده عربی به مسیری جدید برای دیپلماسی منطقه تبدیل شده است. این تغییرات نشان می‌دهد چگونه کشورهای منطقه می‌توانند جایگاه خود را در معادلات جهانی ارتقا دهند و آیا ابوظبی این قدرت را دارد که اعتماد دو طرف را برای میانجی‌گری جلب کند؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *