پنجشنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۴
ایران با بحرانی بی‌سابقه روبه‌روست؛ پدیده‌ای خاموش که سال‌ها در دل خاک شکل گرفته و اکنون با سرعتی هشداردهنده، سرزمین و تاریخ این کشور را می‌بلعد: فرونشست زمین.
بر اساس گزارش‌های رسمی، بیش از ۴۰۰ دشت در کشور با پدیده فرونشست درگیر شده‌اند؛ منطقه‌ای به وسعت پنج کشور متوسط. در برخی نقاط، زمین سالانه ۲۵ تا ۳۶ سانتی‌متر پایین می‌رود؛ یعنی ۱۰ تا ۲۰ برابر میانگین جهانی. ایران، همراه چین و آمریکا، در صدر جدول وسیع‌ترین مناطق فرونشست‌زده جهان قرار دارد.
خسارت‌ها تنها به شهرهای بزرگ محدود نیست. در کرمان، رفسنجان و سیرجان، نرخ فرونشست ۲۵ سانتی‌متر گزارش شده و مهاجرت اجباری میلیون‌ها نفر محتمل است. حتی مازندران و گلستان، که روزگاری ایمن بودند، حالا بخش‌هایی معادل ۴,۱۰۰ کیلومترمربع را از دست داده‌اند.
برداشت ۹۷ درصدی آب‌های زیرزمینی، وجود ۴۰۰ هزار چاه غیرمجاز و کاهش ۱۶ درصدی بارش‌ها در سه دهه اخیر، ستون‌های اصلی این بحران‌اند. داده‌های سازمان نقشه‌برداری و تصاویر ماهواره‌ای، صحت این وضعیت را بدون اغراق تأیید می‌کنند.
برخی هشدارها، مانند «تخلیه فوری اصفهان»، هرچند از سوی کارشناسان مطرح شده، از نظر اجرایی ممکن نیست و گاه بار احساسی بیش از واقعیت دارد. با این حال، پنهان‌کاری دولتی و محرمانه نگه‌داشتن آمار، عمق بحران را مبهم‌تر کرده است.
اگر روند کنونی ادامه یابد، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۱۴، بیش از ۲۰ میلیون ایرانی در مناطق بحرانی زندگی کنند. این بحران تدریجی اما غیرقابل بازگشت، تنها یک تهدید زیست‌محیطی نیست؛ بلکه زنگ خطری برای آینده سرزمین، امنیت ملی و میراث فرهنگی ایران است. اقدام فوری تنها راه باقی‌مانده قبل از آن است که زمین، پناهگاه خود را از زیر پایمان بگیرد.
تمام حقوق برای پایگاه خبری کویر نیوز محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
کویرنیوز