پنجشنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۴
در سال‌های اخیر، کشورهای وابسته به نفت با کاهش ذخایر و نوسانات قیمت، به فکر تنوع‌بخشی اقتصاد خود افتاده‌اند. گردشگری، به‌عنوان یکی از پایدارترین صنایع جهانی، به‌سرعت جایگاهی کلیدی در سیاست‌های اقتصادی این کشورها پیدا کرده است؛ از امارات و عربستان گرفته تا ترکیه و مالدیو. اما سهم ایران از این تحول چیست؟ آیا فرصتی طلایی برای جایگزینی نفت با گردشگری وجود دارد؟
صنعت گردشگری نه‌تنها یک منبع درآمد کلان برای کشورهاست، بلکه عاملی مهم در بهبود تصویر بین‌المللی، خلق فرصت‌های شغلی، و تقویت امنیت ملی به‌شمار می‌رود. در یک جهان پرنوسان، وابستگی به نفت می‌تواند اقتصادها را آسیب‌پذیرتر کند، در حالی که گردشگری با پایداری و انعطاف‌پذیری خود، کشورها را کمتر در معرض تغییرات جهانی قرار می‌دهد.
نمونه‌های موفق مانند امارات، عربستان و ترکیه نشان داده‌اند که با سرمایه‌گذاری هدفمند در این صنعت، می‌توان تحولات چشمگیری ایجاد کرد. امارات، با توسعه شهرهایی مانند دبی و ابوظبی، اکنون بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی خود را از گردشگری تأمین می‌کند و عربستان نیز با چشم‌انداز ۲۰۳۰، در مسیر تبدیل‌شدن به یک قطب گردشگری منطقه‌ای قرار دارد.
ایران با داشتن ۲۷ اثر ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو و جاذبه‌هایی مثل تخت‌جمشید، میدان نقش‌جهان و طبیعت بکر، قابلیت بی‌نظیری برای تبدیل‌شدن به یک مقصد گردشگری جهانی دارد. اما آمارها نشان می‌دهند که سهم گردشگری در اقتصاد ایران بسیار محدود است.
به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۱۹ تنها ۷.۷ میلیون گردشگر بین‌المللی به ایران سفر کردند و گردشگری تنها ۲.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را پوشش داد؛ رقمی که در مقایسه با نمونه‌های جهانی، بسیار ناچیز به نظر می‌رسد.
۱. تحریم‌ها و تنش‌های سیاسی: هشدارهای سفر برای گردشگران خارجی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، تأثیر مستقیمی بر جذب گردشگر داشته‌اند.
۲. کمبود زیرساخت‌ها: تعداد محدود هتل‌های مدرن، نیروی انسانی حرفه‌ای و امکانات رفاهی، تجربه گردشگران را محدود و جذابیت سفر به ایران را کاهش داده است.
۳. محدودیت‌های فرهنگی: برخی قوانین سخت‌گیرانه، مانند پوشش اجباری برای زنان، مانعی جدی برای جذب گردشگران غربی ایجاد کرده است.
با این حال، افزایش گردشگران کشورهای همسایه، مانند چین و روسیه، نشان از ظرفیت‌های بالقوه ناشناخته دارد. حتی در سال‌های اخیر، نرخ اشغال هتل‌ها در ایام تعطیلات مانند نوروز، تا ۹۰ درصد افزایش یافته است.
برای بهره‌برداری از این صنعت، ایران نیازمند یک استراتژی جامع و بلندمدت است که شامل اقدامات زیر باشد:
توسعه گردشگری نه‌تنها می‌تواند جایگزین منابع تجدیدناپذیری مثل نفت شود، بلکه در بسیاری از ابعاد اجتماعی و سیاسی نیز مزایای فراوانی دارد:
کشورهایی مانند امارات و عربستان نشان داده‌اند که با مدیریت هوشمندانه، می‌توان از گردشگری به‌عنوان ابزاری برای تقویت اقتصاد و تصویر جهانی استفاده کرد. ایران نیز اگر بتواند چالش‌های داخلی و خارجی خود را حل کند، یک گنجینه ناشناخته در عرصه گردشگری جهانی خواهد بود؛ فرصتی که می‌تواند اقتصاد کشور را متحول کند و امنیت ملی را نیز تقویت نماید.
آیا ایران می‌تواند از این شانس استفاده کند، یا باز هم شاهد از دست رفتن فرصت‌ها خواهیم بود؟
تمام حقوق برای پایگاه خبری کویر نیوز محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
کویرنیوز